تفاوت بین دستگاه سی تی اسکن و ام آر آی چیست؟

هنگامی که صحبت از تصویربرداری تشخیصی به میان می آید، دو فناوری رایج مورد استفاده دستگاه های سی تی اسکن و MRI (تصویربرداری تشدید مغناطیسی) هستند. در حالی که هر دو هدف گرفتن تصاویر دقیق از بدن انسان هستند، اما در اصول اساسی و کاربردهایشان متفاوت هستند. درک تفاوت بین این دو روش تصویربرداری برای بیماران و متخصصان مراقبت های بهداشتی به طور یکسان ضروری است. در این مقاله، تفاوت‌های بین دستگاه‌های سی‌تی اسکن و MRI را بررسی می‌کنیم و ویژگی‌ها و مزایای منحصربه‌فرد آن‌ها را روشن می‌کنیم.

دستگاه سی تی اسکن

چگونه کار می کند

سی تی که توموگرافی کامپیوتری نیز نامیده می شود، از پرتوهای اشعه ایکس برای اسکن لایه ای با ضخامت معین از محل بازرسی بدن انسان استفاده می کند. آشکارساز ارزش تضعیف اشعه ایکس را از بافت های انسانی در جهات مختلف روی این لایه دریافت می کند و آن را از طریق تبدیل آنالوگ/دیجیتال به کامپیوتر وارد می کند. پس از پردازش توسط کامپیوتر، اسکن به دست می آید. ماتریس دیجیتال ضریب تضعیف بافت مقطع، و سپس مقادیر موجود در ماتریس توسط دیجیتال/آنالوگ تبدیل شده و بر روی صفحه فلورسنت با سطوح مختلف خاکستری سیاه و سفید نمایش داده می شود که یک تصویر CT را تشکیل می دهد. این دستگاه با چرخاندن یک لوله اشعه ایکس و آشکارساز به دور بیمار عمل می کند و چندین عکس اشعه ایکس را از زوایای مختلف می گیرد. سپس این تصاویر توسط کامپیوتر بازسازی می شوند تا تصاویر دو بعدی یا سه بعدی دقیق از ناحیه اسکن شده تولید شود. سی تی اسکن به ویژه برای تجسم استخوان ها، شناسایی تومورها، تشخیص آسیب های داخلی و ارزیابی جریان خون مفید است.

برنامه های کاربردی

سی تی اسکن معمولا برای تشخیص بیماری هایی مانند شکستگی استخوان، عفونت ریه، مشکلات شکمی و تشخیص خونریزی داخلی استفاده می شود. آنها همچنین برای هدایت روش هایی مانند بیوپسی و درن استفاده می شوند. از آنجایی که سی تی اسکن تصاویر دقیقی از استخوان ها و بافت های متراکم ارائه می دهد، به ویژه در شرایط اضطراری که تشخیص سریع آن بسیار مهم است، مفید است.

ام آر آی (تصویربرداری تشدید مغناطیسی)

چگونه کار می کند

MRI یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی، یک پالس فرکانس رادیویی با یک فرکانس خاص را در یک میدان مغناطیسی ساکن به بدن انسان اعمال می کند، به طوری که پروتون های هیدروژن در بافت انسان برانگیخته شده و رزونانس مغناطیسی رخ می دهد. هنگامی که پالس فرکانس رادیویی پایان می یابد، پروتون ها شل می شوند. سیگنال MR در فرآیند بازسازی القا می شود و تصویر MR پس از دریافت سیگنال MR، رمزگذاری فضایی و بازسازی تصویر تولید می شود. این بر رفتار اتم های هیدروژن در بافت های بدن در هنگام قرار گرفتن در معرض میدان مغناطیسی متکی است. با دستکاری این اتم‌ها با امواج رادیویی، دستگاه‌های MRI مجموعه‌ای از تصاویر دقیق ایجاد می‌کنند که می‌توان آنها را برای تولید تصاویر دو بعدی یا سه بعدی جمع‌آوری کرد. MRI به ویژه در تجسم بافت‌های نرم، اندام‌ها، مغز و مفاصل مؤثر است و آن را در تشخیص بیماری‌هایی مانند تومورها، آسیب‌های نخاعی و اختلالات عصبی ارزشمند می‌سازد.

برنامه های کاربردی

MRI به طور گسترده برای تشخیص اختلالات عصبی، آسیب های مغزی و نخاعی، آسیب های مفصلی و بافت نرم، و همچنین ناهنجاری های قلبی و عروقی استفاده می شود. این اطلاعات حیاتی برای برنامه ریزی جراحی، به ویژه برای جراحی های مغز و ستون فقرات فراهم می کند. وضوح کنتراست برتر MRI برای بافت های نرم، آن را به روش تصویربرداری انتخابی برای بسیاری از شرایط پیچیده تبدیل می کند.

تفاوت بین دستگاه سی تی اسکن و ام آر آی

اصول تصویربرداری

سی تی اسکن:سی تی اسکن از فناوری اشعه ایکس برای ثبت تصاویر مقطعی از بدن استفاده می کند. پرتوهای اشعه ایکس از زوایای مختلف در بدن پخش می شوند و آشکارسازها تشعشعاتی را که از طرف دیگر خارج می شود اندازه گیری می کنند. یک کامپیوتر این داده ها را برای ایجاد تصاویر دقیق پردازش می کند.

ام آر آی:MRI از میدان های مغناطیسی قدرتمند و امواج رادیویی برای تولید تصاویر استفاده می کند. میدان‌های مغناطیسی باعث می‌شوند هسته‌های اتم‌های هیدروژن در بدن به روش خاصی در یک راستا قرار گیرند و وقتی امواج رادیویی اعمال می‌شوند، هسته‌ها سیگنال‌هایی منتشر می‌کنند که برای ایجاد تصاویر دقیق استفاده می‌شود.

جزئیات تصویر و کنتراست

سی تی اسکن:سی تی اسکن برای تجسم استخوان ها، بافت های متراکم و نواحی با کنتراست بالا مانند رگ های خونی حاوی مواد حاجب بسیار عالی است. آنها تصاویر دقیقی از ساختارهای آناتومیک ارائه می دهند و آنها را به ویژه برای تشخیص شکستگی ها، تومورها و جراحات مفید می کند.

ام آر آی:MRI در تجسم بافت های نرم مانند مغز، نخاع، ماهیچه ها و اندام ها عالی است. وضوح کنتراست فوق العاده ای را برای تمایز بین انواع مختلف بافت ها ارائه می دهد و آن را برای تشخیص ناهنجاری های مغز، سیستم عصبی و ساختارهای اسکلتی عضلانی ارزشمند می کند.

تابش یونیزان

سی تی اسکن:یکی از تفاوت های مهم بین سی تی اسکن و ام آر آی استفاده از پرتوهای یونیزان در سی تی اسکن است. در حالی که قرار گرفتن در معرض تابش نسبتاً کم است، سی تی اسکن های مکرر در طول زمان می توانند دوزهای تشعشع را جمع کنند. این باعث می شود که سی تی اسکن برای گروه های خاص بیمار مانند زنان باردار و کودکان مناسب نباشد.

ام آر آی:MRI از پرتوهای یونیزان استفاده نمی کند و این امر آن را برای بیماران، به ویژه زنان باردار و کودکان ایمن تر می کند. عدم وجود اشعه یونیزان یکی از مزایای کلیدی ام آر آی نسبت به سی تی اسکن است.

مدت زمان رویه

سی تی اسکن:سی تی اسکن روش های نسبتا سریعی هستند که معمولاً چند دقیقه طول می کشد. این امر به ویژه برای بیمارانی که ممکن است برای مدت طولانی در ثابت نگه داشتن مشکل داشته باشند مفید است.

ام آر آی:اسکن های ام آر آی معمولاً بیشتر طول می کشد و اغلب از 15 دقیقه تا بیش از یک ساعت بسته به ناحیه ای که تصویربرداری می شود متغیر است. مدت زمان طولانی تر برای بیمارانی که ناراحتی یا کلاستروفوبیا را تجربه می کنند می تواند چالش برانگیز باشد.

کلاستروفوبیا و آسایش بیمار

سی تی اسکن:دستگاه های سی تی اسکن در مقایسه با دستگاه های MRI طراحی بازتری دارند که می تواند به کاهش تنگناهراسی و اضطراب در برخی از بیماران کمک کند.

ام آر آی:دستگاه‌های MRI، به‌ویژه سیستم‌های با سوراخ بسته، به دلیل فضای بسته می‌توانند باعث ایجاد کلاستروفوبیا در برخی بیماران شوند. دستگاه‌های MRI باز یا با سوراخ برای رفع این نگرانی و ارائه تجربه راحت‌تر در دسترس هستند.

عوامل کنتراست

سی تی اسکن:مواد کنتراست معمولاً در سی تی اسکن برای افزایش دید ساختارهای خاص مانند عروق خونی یا اندام ها استفاده می شود. این عوامل ممکن است بر پایه ید باشند و گاهی اوقات می توانند باعث واکنش های آلرژیک شوند.

ام آر آی:MRI همچنین از عوامل کنتراست، معمولاً مبتنی بر گادولینیوم، برای بهبود وضوح تصویر استفاده می کند. در حالی که واکنش های نامطلوب به مواد حاجب MRI نادر است، بیماران مبتلا به آلرژی شناخته شده باید به ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی خود اطلاع دهند.

نتیجه گیری

به طور خلاصه، دستگاه های سی تی اسکن و MRI دو فناوری تصویربرداری متمایز هستند که اطلاعات تشخیصی ارزشمندی را ارائه می دهند. در حالی که سی تی اسکن در تجسم استخوان ها و تشخیص شرایط عروقی عالی است، ام آر آی تصاویر دقیقی از بافت های نرم ارائه می دهد و به ویژه برای ارزیابی اندام ها و شرایط عصبی مفید است. انتخاب بین این دو بستگی به سناریوی بالینی خاص و اطلاعات مورد نیاز متخصصان مراقبت های بهداشتی دارد. با درک تفاوت های ذکر شده در این مقاله، بیماران و پزشکان می توانند تصمیمات آگاهانه ای در مورد مناسب ترین روش تصویربرداری برای نیازهای خود بگیرند.